نوآوری، دولت و سرمایۀ صبور

مطالعه حاضر به بررسی نقش دولت و خصوصاً نقش سیاست‌های تأمین مالی در نوآوری و رشد در بلندمدت بنگاه‌ها و متعاقباً کشورها می‌پردازد. نویسنده با بیان کاستی‌های مکاتب اقتصادی ارتدکس و خصوصاً نئوکلاسیک در تحلیل و درک پدیده نوآوری از طریق محدود شدن مداخلات سیاستی به شکست بازار، مکاتب اقتصادی تکاملی و شومپیتری را چارچوب‌های تحلیل مناسبی برای این امر معرفی می‌کند. نقش محوری دولت در توسعه نوآوری و نقش فعال دولت در تأمین مالی نوآوری از دیگر مسائل حائز اهمیتی است در این مقاله مبتنی بر شواهدی از کشورهای توسعه یافته تحلیل شده است. یافته‌‌های این بررسی حاکی از نقش دولت فراتر از رفع شکست‌های بازار، بلکه شکل‌دهی و خلق بازارهای جدید و به عبارتی دیگر امروز دولت‌ها در قالب "دولت کارآفرین" با ریسک‌پذیری بالا به حمایت از فرآیند نوآوری می‌پردازند. در مقابل، عموماً بنگاه‌ها و بخش خصوصی که خلق نوآوری و دستاوردهای حاصل از آن را متعلق و در نتیجه اقدامات خود می‌دانند، دارای رویکردی ریسک گریزتر از دولت در حمایت از نوآوری و تأمین مالی آن هستند. بانک‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری از مهم‌ترین ابزارهای دولت‌ها در حمایت فعال و همراه با ریسک از نوآوری عموماً در شرایطی که بنگاه‌ها و بخش‌خصوصی تمایلی به سرمایه‌گذاری در آن‌ها ندارد.